Kum Terapisi
Kum terapisinin kullanım alanı oldukça geniştir. Bunların başında çocuklar gelmektedir. Oyun çocukların doğal ortamlarının en temel parçası olduğu için, kum oyunu terapisi çocuklarla sıkça kullanılmaktadır. Kum oyunu terapisinin kelimelerden bağımsız yapısı, bu terapi tekniğini çocuklar için olduğu kadar, kendini ifade etmekte zorluk çeken yetişkinler için de oldukça çekici kılmaktadır.
Kum oyunu terapisi hem tanı hem de tedavi amaçlı kullanılmaktadır. Tanı amaçlı kullanımında, bu teknik, tedavi sürecinin başında danışmana danışanın problemiyle ilgili daha iyi bilgi alması ve tedavi sürecini şekillendirmesi amaçlı kullanılmaktadır. Tedavi edici olarak kullanıldığında ise kum oyunu terapisi danışanın problemi çözmesine yardımcı bir araç olarak kullanılmaktadır. Kum oyunu terapisinin rehberlik ve danışmanlık alanında süpervizyon sürecinde de kullanımı gözlenmiştir (Dean 2001). Bu kullanım alanlarının dışında, kum oyunu terapisinin farklı kültürel gruplarla olan uygulaması başarıyla kanıtlanmıştır ve bu da bu tekniğin yaygın olarak kullanılmasındaki en önemli etkenlerden biri olmuştur (De Domenico 2001).
“Yönlendirici (directive)” ve “yönlendirici olmayan (non-directive)” olmak üzere iki çeşit kum oyunu terapi süreci vardır (De Domenico 1993). Yönlendirici olmayan genellikle özgür ve spontane kum oyunu anlamına gelmektedir. Bu çeşit terapi sürecinde danışan yönerge ya da müdahale olmaksızın kendi istediği nesnelerle kendi istediği oyunu kurmakta özgürdür. Yönlendirici terapide ise danışman bir konu, duygu ya da ilişki ile ilgili danışandan kendi dünyasını yansıtan bir kum tablosu yapmasını istemektedir (De Domenico 1993, Homeyer ve Sweeney 1998). Genellikle kum oyunu terapistleri bu iki yaklaşımı birleştirerek ilk oturumlarda terapötik iletişim kurulana kadar yönlendirici olmayan, daha sonra ise yönlendirici bir yol izlemektedirler (Homeyer ve Sweeney 1998).
Kum terapistinin odasında temel olarak geniş çeşitlilikte yüzlerce farklı obje ve içi kum dolu bir kum teknesi ve kumu ıslatabilmek için su bulunur. Seans esnasında terapist danışanını kum teknesinin içinde kalmak kaydıyla tamamen özgür bırakır. Danışan kumda şekiller, izler çizerek ya da yüzlerce objeden dilediği sayıda obje kullanarak görsel bir kompozisyon oluşturur. Danışanlar, terapist tarafından kumda arzu ettikleri şekilde zaman geçirmeleri için motive edilirler. Kişilerin kendilerini rahat, özgür ve konforlu hissetmesi önemlidir. Kum terapisinde doğru ya da yanlış yoktur. Önemli olan kişinin iç dünyasını özgürce ifade edebileceği korunaklı bir alan oluşturmaktır. Danışanlar seans esnasında arzu ederse konuşur, istedikleri konulardan bahsedebilirler. Tamamen sessiz kalma özgürlüğüne de sahiptirler. Danışanlar istedikleri her şeyi şekilsiz olan kuma işleyebilirler.
Amatruda ve Simpson’a göre (1997) kum tepsisi, minyatür figürleriyle birlikte danışanın hayatında geçmişte, bugün ya da gelecekte olabilecek her şeyi içermektedir. Genel olarak kum oyunu terapisinde; hayvan, böcek, kuş, deniz yaratıkları, yarı insan/yarı hayvan fi gürleri, sürüngenler, hem suda hem karada yaşayan hayvanlar, canavarlar, yumurta ve gıdalar, fantezi resimler, bitkiler, kayalar, kabuk ve fosil kalıntıları, dağlar, mağaralar, volkanlar, binalar, engeller, araçlar, insanlar ve soyut rakamlar kullanılmaktadır. Danışan tepsi içinde derinlikler kazıyabilir ya da dağlar, vadiler, nehirler gibi coğrafyalar oluşturabilmektedir. (Amman 1994, Hegerman 1992, Pearson ve Wilson 2001).
Terapistin yardımıyla danışan, kendi iç dünyasında izler bırakan arzu, istek, korku, hedef, ikilem, hüzün, yas, neşe, sevgi, gibi pek çok farklı kısmı keşfetmektedir. Kum terapisi kişinin bilinçaltında uzun yıllardır bilinç yüzeyine çıkmadan kalmış, bastırılmış, yansıtılmış rahatsızlık verici pek çok travmanın ifade edilmesiyle kişi için korunaklı bir alan oluşturmaktadır. Kum terapisi danışanların keyifle zaman geçirebilecekleri, yaparken eğlenebilecekleri bir terapi seansı ortamı oluşturma imkanı sağlamaktadır. Danışanlar, uzman bir kum terapistinin eşliğinde hızlı sonuçlar alabilecekleri dinamik bir terapi seansı geçirmektedirler.
Kum terapisinde, önceden herhangi bir modele bağlı olarak çalışan, terapist kum oyunu terapisini uygulayabilme imkanına sahiptir. Fakat kum oyunu terapisinin verdiği özgürlük kötüye kullanılmamalıdır çünkü verimli bir uygulama için bu tekniğin “amaçlı ve kasıtlı” olarak kullanılması gerekmektedir. Bu yüzden, kum oyunu terapisi kullanılırken, terapist amaçların yapılandırılması ve zaman kullanımıyla ilgili danışana açık olmalıdır. Kum oyunu terapisinin amacı ve kapsamı danışana açıkça anlatılmalıdır.